Woordenlijst

Actieve werktaal

Een andere taal, die de vertaler zo goed eigen heeft gemaakt, dat een moedertaalspreker na vertaling geen of nagenoeg geen fouten ontdekt. Een goede beheersing van een andere taal garandeert een optimale vertaling in de moedertaal.

Beëdiging

Vertalingen voor autoriteiten en officiële instanties behoeven vaak een beëdiging. Alleen beëdigde vertalers mogen de volledigheid en nauwkeurigheid van vertalingen verklaren door middel van een stempel en handtekening. KERN zorgt ook voor apostilles en legalisaties.

clicktranslate™

clicktranslate™ is een door KERN ontworpen portal-oplossing om het plaatsen en afhandelen van vertaalopdrachten te vereenvoudigen.

CMS

Afkorting van Content-managementsysteem

Een content-managementsysteem faciliteert en organiseert het maken en bewerken van tekst (content) op websites en in multimedia-documenten. De meest gebruikte content-managementsystemen zijn Joomla!, PHP-Fusion, TYPO3 en WordPress.

Computer-aided translation (computerondersteunde vertaling)

De term Computer Aided Translation (CAT) verwijst naar vertaling met behulp van een computer. Computerondersteunde vertaling is iets anders dan automatische vertaling. Automatische vertalingen worden gemaakt door computers. Vertalers van vlees en bloed maken computerondersteunde vertalingen. Ze krijgen daarbij hulp van een computer.

Tolkbenodigdheden en conferentieapparatuur

Technische apparatuur, die nodig is voor tolkwerk tijdens internationale bijeenkomsten, conferenties, presentaties, toespraken, seminars, fabrieksbezoeken, beurzen, paneldiscussies enz. Bijvoorbeeld infrarood apparatuur voor simultaan tolken voor evenementen met veel aanwezigen.

Dtp

Afkorting van: desktoppublishing

Dtp betreft het ontwerp, de opmaak en bewerking van kwalitatief hoogwaardige documenten die tekst en afbeeldingen bevatten. Bijvoorbeeld voor de publicatie van catalogi, magazines, nieuwsbrieven of boeken. Hiervoor is speciale software noodzakelijk.

Spoedvertalingen

Vertalingen die op korte termijn of binnen een strak tijdschema moeten worden voorbereid, uitgevoerd en geleverd.

Extractie-tools

Extractie-tools worden gebruikt bij terminologie-extractie. Het is mogelijk om een lijst met terminologie te genereren, die een vertaler of specialist vervolgens controleert en aanpast.

Specialistische vertalingen

Accurate vertalingen die voldoen aan de extra eisen van bepaalde specialistische disciplines (bijv. medisch, juridisch, farmaceutisch). Deze vertalingen komen tot stand met behulp van vakspecifieke terminologie-databases.

Taaltraining

Als gevolg van de groeiende wereldeconomie en de daaruit voortvloeiende nieuwe markten, moeten internationale bedrijven en hun werknemers kunnen communiceren met buitenlandse partijen. Deelnemers krijgen een praktische training toegespitst op hun bedrijf en/of vakgebied.

Fluistertolken

Tolken voor één persoon, op fluistertoon, zodat de algemene gang van zaken niet wordt verstoord. Fluistertolken worden regelmatig ingezet bij conferenties, hoorzittingen en onderhandelingen.

Na-synchronisatie

Stemacteurs vervangen de oorspronkelijke taal van een film voor een andere taal.

Stemacteurs

Stemacteurs zijn taalkundigen, tolken, sprekers of acteurs die de oorspronkelijk taal van het beeldmateriaal en hun moedertaal vloeiend beheersen.

Ondertiteling

Het ondertitelen van filmmateriaal in een andere taal, bijvoorbeeld reclamespotjes, promotiefilms, trainingsvideo’s, bedrijfspresentaties etc. Ondertitels moeten rekening houden met het culturele aspect van het origineel en de gesproken tekst zo volledig mogelijk weergeven.

Voice-over

Het aanpassen van de ene taal van audiovisuele media, bedrijfs- en reclamefilms, dvd's aan een andere taal. Het is belangrijk moedertaalsprekers te gebruiken zodat het eindproduct klinkt alsof het in de oorspronkelijke taal is opgenomen.

HTML

Afkorting van: Hypertext Markup Language

HTML is een opmaaktaal voor het structureren van tekst, afbeeldingen en hyperlinks in documenten die voornamelijk bedoeld zijn voor het wereldwijde web. Documenten in HTML kunnen worden geopend en gelezen met behulp van een webbrowser.

Illustraties en afbeeldingen

Illustraties en afbeeldingen helpen om complexe technische documenten te begrijpen. Een goede link tussen verbale en visuele elementen draagt bij aan snelle en effectieve communicatie.

In-company training

Zie ook: taaltraining

Interculturele communicatie

Vertalers en tolken fungeren niet alleen als tussenpersoon tussen twee talen, maar ook als brug tussen verschillende culturen. Gedegen kennis van culturele aspecten van hun werktalen is daarom cruciaal.

Internationalisering

Internationalisering is een belangrijk onderdeel van lokalisatieprojecten. De brontekst moet worden aangepast aan de doelmarkt.

Competentie

De optelsom van de vaardigheden en kennis van een professionele tolk en/of vertaler. Naast competenties in een of meerdere andere talen en de moedertaal zijn culturele, theoretische en specialistische kennis nodig om een goede vertaling te maken.

Conferentietolken

Simultaan of consecutief tolken op conferenties. In teamverband of met één tolk, met of zonder tolkapparatuur.

Consecutief tolken

Consecutief tolken vindt hoofdzakelijk plaats bij besprekingen of onderhandelingen, bijvoorbeeld in een rechtszaal. De spreker en de tolk nemen om en om het woord.

Proeflezen

De tekst van de vertaling (doeltekst) wordt vergeleken met de originele tekst (brontekst) en waar nodig gecorrigeerd. De focus van de controle ligt op taalkundige aspecten. De vertaler/proeflezer controleert de eindversie op eventuele fouten in spelling, grammatica, stijl, tone of voice, volledigheid en opmaak. etc. Dit proces kan uit verschillende stappen bestaan.

Eindredactie

Door middel van eindredactie wordt de weergave van de oorspronkelijke tekst en de volledigheid van de vertaling gecontroleerd.

Lokalisatie-tools

Elektronische hulpmiddelen voor het vertalen van software (bijvoorbeeld Alchemy Catalyst, Passolo, Visual Localize).

Automatische vertaling

De vertaling van teksten met behulp van een computerprogramma. De resultaten van geautomatiseerde vertaalprocessen laten (nog steeds) te wensen over. Het is onmogelijk om een optimale vertaling te verkrijgen zonder betrokkenheid van een menselijke vertaler.

Moedertaal

De taal die sprekers aanleren tijdens de kindertijd en vroege jeugd en verder ontwikkelen door scholing tot een perfecte beheersing. Een goede beheersing van de moedertaal vereist kennis van cultuur, geschiedenis en maatschappelijke ontwikkelingen van de taalomgeving. Over het algemeen geldt dat vertalers het beste naar hun moedertaal kunnen vertalen.

Moedertaalprincipe

Dankzij specialistische vakkennis zijn moedertaalsprekers in staat iedere nuance van de brontekst te reproduceren in de vertaling. Een optimale vertaling is te verwachten als een vertaler in de moedertaal vertaalt.

Octrooivertalingen

De vertaling van octrooien en octrooiaanvragen ten behoeve van internationale octrooikantoren en octrooibescherming. Octrooivertalingen zijn nodig voor octrooiafdelingen van grote bedrijven, onderzoek en uitvinders.

Projectmanagement

Het begeleiden, coördineren en plannen van vertaalopdrachten. Bepalend voor de complexiteit van projectmanagement zijn het aantal talencombinaties, woordaantallen, de moeilijkheidsgraad, deadlines, spoed, opmaak en de benodigde CAT-tools.

Relaistolken

Bij relaistolken wordt gebruikgemaakt van een verbindingstaal (relais). Het kan gebeuren tijdens een grote internationale bijeenkomst dat geen tolken beschikbaar zijn, bijvoorbeeld in het geval van zeldzame talencombinaties, zoals Maltees-Nederlands. Over het algemeen verbindt Engels dan de twee talen.

Simultaan tolken

In het geval van simultaan tolken vertaalt de tolk gelijktijdig met de spreker. Dit is mogelijk met speciale tolkapparatuur en een tolkcabine of door middel van fluisteren. Voor een optimale tolkdienst moet de tolk zich zorgvuldig voorbereiden en ongestoord kunnen concentreren. Er zijn twee soorten conferentietolken, simultaan en consecutief.

Softwarelokalisatie

De vertaling van gebruikersinterfaces, menu's, dialoogvensters, knoppen, online-hulp en gedrukte documentatie vergt afstemming op en aanpassing aan de specifieke omstandigheden van iedere doelgroep.

Taaltraining

Taaltraining kent veel verschillende vormen. Tot de mogelijkheden behoren privé-training, groepstraining, virtual class room, in-company, intensieve training, seminars, workshops en korte cursussen in het buitenland. Het doel is om vaardigheden in andere talen aan te leren.

Spraakherkenning

Een computerprogramma converteert gesproken tekst via spraakherkenning in een geschreven tekst. Regelmatig gebruiken vertalers deze programma’s. Recentelijk zijn nieuwe systemen ontwikkeld die spraak herkennen zonder dat korte pauzes tussen de woorden nodig zijn.

Taalbemiddeling

Bemiddeling tussen vertalers, tolken en taaltrainers.

Taaltrainingen in het buitenland

Uitwisselingsprogramma's in het buitenland combineren taalverwerving met kennisname van de cultuur en mentaliteit van een land. Snel resultaat is mogelijk omdat de taal op een praktische manier wordt toegepast.

Technische documentatie

Documenten die technische producten beschrijven, zoals bedieningsinstructies, gebruikershandleidingen of veiligheidsinstructies.

Redactie technische documenten

Technische schrijvers structureren en geven vorm aan technische informatie, bijvoorbeeld bedieningsinstructies. Het is belangrijk dat technische teksten goed geformuleerd en begrijpelijk zijn.

Technisch schrijver

Technisch schrijvers stellen technische documenten op op basis van teksttype en doelgroep. Technische inhoud dienen technisch schrijvers duidelijk uit te leggen en te formuleren. Technische documenten kunnen worden gebruikt voor vertalingen naar andere talen. Technisch schrijvers gebruiken verschillende bronnen zoals terminologielijsten en klantspecifieke databases. Soms overlappen de taken van een technisch schrijver en een vertaler elkaar.

Telefonisch tolken

Bij telefonisch tolken wordt een tolk bijgeschakeld in een telefoongesprek tussen twee of meerdere gesprekspartners. Telefoontolken moeten voorbereid zijn op zaken zoals storing op de lijn, moeite van de sprekers om zich aan te passen aan de tolk en de gevoeligheden van het gesprek. De omstandigheden vragen soms een hoge mate van improvisatie en spontaniteit. Globalisering en migratie vergroten de vraag naar telefonisch tolken.

term4client™

KERN biedt met term4client™ bedrijven de mogelijkheid om terminologie van verschillende (internationale) afdelingen en vestigingen gestructureerd op te slaan en online toegankelijk te maken voor het hele bedrijf.

Terminologielijsten

Databases, equivalentietabellen en terminologielijsten helpen bij het standaardiseren van het taalgebruik van een bedrijf. Terminologielijsten vergemakkelijken het werk van vertalers aanzienlijk.

Terminologie-extractie

De terminologie van een bedrijf wordt vastgelegd op basis van bestaande documenten waardoor in de toekomst consistent taalgebruik is gegarandeerd Terminologie-extractie gebeurt met vertalers en translation engineers

TM-systemen

Afkorting van: Translation Memory-systemen (vertaalgeheugensystemen)

Vertaalgeheugensystemen zijn computerprogramma's die segmenten, bestaand uit de bron- en doeltekst, opslaan in een databank tijdens het vertalen. Voorbeelden van vertaalgeheugensystemen zijn Déjà Vu, Across, Studio, WordFast, MemoQ en Transit) Vertaalgeheugensystemen herkennen herhalingen in de tekst en helpen deze sneller en consistent te vertalen. Vertalers hoeven niet meer naar eerder vertaalde zinnen te zoeken en produceren zodoende sneller uniforme vertalingen tegen lagere kosten.

Transliteratie

 Transliteratie is het omzetten van het ene alfabet of schriftsysteem in het andere.

TYPO3

Contentmanagementsysteem voor websites.

TYPO3 is specifiek ontworpen voor meertalige mogelijkheden.

Vertaaltools

Programma’s die nuttig zijn voor het werk van vertalers. Zoals lokalisatietools, terminologiesystemen, automatische vertaalprogramma’s, vertaalgeheugensystemen, elektronische woordenboeken, woordenlijsten, analyse-programma’s, projectmanagementsoftware, telprogramma’s, ocr-scans en nog heel veel meer.

Beëdigde vertaling

Vertaling van officiële documenten ten behoeve van autoriteiten (notarissen, rechtbanken kamers van koophandel etc.). Beëdigde vertalers controleren en bevestigen de volledigheid en nauwkeurigheid van de vertaling door middel van een stempel en handtekening. Desgewenst voorzien rechtbanken brondocumenten en vertalingen van apostilles of legalisaties.

UTF-8

Afkorting van: 8-bit Unicode Transformation Format

UTF-8 is de meest gebruikte codering voor Unicode-tekens. UTF-8 is van cruciaal belang voor wereldwijde tekencodering op internet. UTF-8 wordt ook gebruikt in HTML om taalspecifieke tekens weer te geven met behulp van webbrowsers.

Beëdigde tolk/vertaler

Beëdigde tolken/vertalers zijn geautoriseerd om documenten officieel te vertalen en/of te tolken ten behoeve van autoriteiten en rechtbanken. Ze hebben een eed afgelegd die hen in staat stelt om vertalingen te beëdigen. De voorwaarden voor beëdiging verschillen van land tot land. In de meeste gevallen is een beroepsopleiding tolk/vertaler of een speciaal examen vereist voor kwalificatie.

Gesprekstolken

Een gesprekstolk maakt communicatie mogelijk tussen twee partijen die elkaars taal niet spreken. Hij/zij tolkt korte en lange boodschappen op een volledige en neutrale manier. Zulke gesprekken kan hij/zij zowel simultaan als consecutief tolken, met of zonder tolksystemen.

Websitelokalisatie

Vertaling en lokalisatie van websites. Websitelokalisatie omvat onder andere de aanpassing van content en opmaak.

XML

Afkorting van: Extensible Markup Language

XML is een opmaaktaal waarmee gestructureerde gegevens worden weergegeven in de vorm van platte tekst.

Telprogramma

Programma’s voor het tellen van tekens, woorden, regels of pagina’s. Telprogramma’s zijn speciaal ontworpen voor vertalers en kunnen worden gekoppeld aan modules voor het maken van facturen. De telprogramma's van MS Word zijn doorgaans niet voldoende voor de behoeften van een professionele vertaler.